İnsülin mukavemetinin nedir? İnsülin mukavemetini kırmaya destekçi yiyecekler nelerdir?
Kilo problemi olan insanların sıkça dinlediği popüler bir mesele haline gelen insülin mukavemeti nedir? İnsülin mukavemetimiz olduğunu nasıl anlarız? İnsülin hormonu; fazla harcanan bedenin lüzum seviyesini aşan ölçüde şekerli besinlerin, karaciğer ve adalede depolandıktan sonraki kısmını yağ olarak depolayan bir hormondur. Aynı zamanda yağ yakımında da görkonuti alır. İnsülin mukavemeti olan fertler az yeseler dahi aralıksız yağlanır ve kilo alırlar… Peki insülin mukavemetini kırmaya destekçi yiyecekler nelerdir? İnsülin hormonu ve insülin mukavemeti adaletinde merak ettiğiniz tüm bilgileri haberimizde bulabilirsiniz…
15 günde insülin mukavemeti kırılır mı? Çok net söyleyebilirim netlikle konutet. Kan şekerini süratli yükselten karbonhidrat kapsayan besinlerin bolca yenmesi insülin hormonunun aralıksız pankreastan salgılanmasına, doygunluk hissinin kısa sürmesine ve acıkma hücumlarının çoğalması ile kilo almaya neden olan gidişat ise beslenme rehabilitasyonunda asabi bir biçimde farklılıkları bu esas bilimsel mekanizmaya göre tasarladığımızda mukavemet tamamen ortadan kalkabilmektedir.
İnsülin hormonu; fazla harcanan bedenin lüzum seviyesini aşan ölçüde şekerli besinlerin, karaciğer ve adalede depolandıktan sonraki kısmını yağ olarak depolayan bir hormondur. Ayrıca yağın kullanılması başka bir deyişle yakılmasında da görkonut alır. Yüksek insülin seviyeyi yağ depolamasını uyarırken yağ yakımını da baskılar. Bu sebeple insülin mukavemeti olan fertler bazen az ölçüde yeseler de aralıksız yağlanabilir ve kilo almaya dkonutam edebilirler. İnsülin mukavemeti yalnızca kilo almayı etkilemez. Pankreas bezinin yorulmasına ve diyabet hastalığının büyümesine de neden olabilir. Karaciğer ve adalelerde kullanılmayan şekerler depolanamadığı için kan şekerinin aralıksız yüksek izlemesini ve uzuvlara zarar vermesine neden olabilir.
Pankreası yormamak için trans yağ ve endüstriyel şekerlere dikkat:
İnsülin hormonu midenin altında bulunan pankreasın beta hücrelerinden salgılanan endokrin hormonudur. Kan şekeri çoğalınca ilk 1-2 dakika içinde pankreastan süratlice insülin salgılanır. Bu salgılanma 3-7 dakika kadar sürer. Daha sonrasında ise yavaş salgılanmaya geçer. Bu salgılanan insülin kan şekerinin zorunlu dokularda kullanılması için çalışarak, kanda bulunan şekerin klasik hudutlarda bulunmasını sağlar. İnsülin mukavemeti bağırsaklardan hazmedilen ve emilen kolay karbonhidratların yoğunluğu çoğalınca, pankreastan salgılanan insülinin klasik seviyeden takribî 2-3 kat kadar salgılanması neticesinde kan şekerinin adale, karaciğer, yağ dokusu ve beyinde yeteri kadar tesirli olamaması vaziyetine denir. Bu gidişatı, kan şekeriniz klasik hudutlarda izlese bile yemek tüketimi sonrası salgılanan bu fazla insülin seviyesinin görkonutini yapamama gidişatı olarak kolayca belirleyebiliriz. Son olarak yalnızca kolay karbonhidratların değil trans ve doymuş yağ kapsayan yiyeceklerin de insülin mukavemetini tetiklediği bildirilmektedir.
3 basamakta insülin mukavemetine ilaçsız yaklaşım:
İnsülin mukavemetinin beslenme rehabilitasyonu prensipleri oldukça nettir. İlk basamağı kesinlikle zayıflamaktır. Toplam beden ağırlığının % 7-10 kadarını süratli bir biçimde vermek insülin mukavemetini tertip etmeyi basitleştirmektedir. İkinci adımı ise perhiz lifi, bütün hububat kapsayan gıdalar, çorbalar, taze sebze, taze meyve, kuru baklagiller ve kuru yemişler ağırlıklı bir beslenme, insülin mukavemeti ve bedende inflamasyon denilen diyabete geçişi basitleştiren kimyevi hadiseleri maniler. İnsülin mukavemeti olan bireyler şayet bu stil bir beslenmeyi hayatlarına geçirirlerse diyabetten korunurlar. Üçüncü basamak ise; fiziksel etkinliğin insülin ve kan şekeri balansını gözeten ilaçlar kadar tesirli rehabilitasyon edici natürel tesirinden faydalanmak. Bu sebeple her gün en az 45 dakika yürüyüş insülin mukavemetinin kaybolmasına imkân sağlar.
15 gün müddetince alttaki tüm beslenme basamaklarını uygulamaya başladığınızda insülin mukavemetinden kurtulmanız olası. İşte beslenme gizemleri …
1- Her gün bütün buğday, bütün çavdar, ruşeymli ve bütün yulaflı kepeği bol ekmekleri beslenmenizde bulundurun. İnsülin mukavemeti veya diyabeti olan bireylerde uygun ölçüde bütün hububatlı besinlerin yenilmesi tokluk kan şekerinin de balansta olmasını sağlamaktadır.
2- Bütün hububatlı ekmekler yemediğinizde bulgur, kepekli pirinç, kepekli makarna, integral makarna, kepekli erişte, kinoa ve yulaf gibi arıtılmış edilmemiş hububatları tüketiniz.
3- Hububat ve kuru baklagiller kapsayan çorbaları sebzelerle zenginleştirerek öğünlerinizde kesinlikle bulundurun. Konut üretimi veya koli çorba tüketimi yüksek lif sayesinde midede jel oluşturarak besinlerin midede ve bağırsaklarda uzun kalmasını sağlar. Böylece karbonhidratların emilimini de yavaşlatıp, bağırsaklarda ince bir katman oluşturarak karbonhidratları sindirim enzimleri etkinliğinden gözetmektedir. Neticede kan şekeri yavaş yükselmekte ve pankreasın insülin imali de eksilerek insülin mukavemetinden korunma sağlanabilmektedir.
4- Koli şekerli tüm pastane mahsullerinden, hazır çikolata ve bisküviye bir hayli yiyeceği mutfağınızdan, çalışma masanızın çekmecesinden kaldırın ve marketten almamaya itina gösterin.
5- Sofra şekeri harcamayın. Onun yerine taze meyveleri yiyin.
6- Taze sebzelerin ham olarak bolca salatasını yapın.
7- Haftada 4 kere kuru baklagil yemeği ile sofranızı zenginleştirin.
8- Yağsız et ve tensiz tavuk, balık, hindi etini yeterince yiyin.
9- Tüm katı formda olan tereyağından sert margarinlere, kremadan kaymağa, kuyruk yağından işlenmiş şarküteri mahsullerine kadar bu sıhhatsiz, trans ve doymuş yağı yüksek yağları harcamayın.
10- Kuru yemişleri her gün beslenmenizde bulundurun.
11- Süt ve süt mahsullerinden az yağlı olanlarını seçin.
Uzman Diyetisyen Selahattin DÖNMEZ