En çok onu tercih ediyoruz ama kansere mi sebep oluyor?
Son araştırmalara göre günlük yaşamda giydiğimiz giysilerin içinde bulunan kimyevilerden dolayı sıhhatimizi etkileyebileceği ortaya çıktı. Kıyafetlerde kullanılan kimyeviler, beynelmilel standartlarda değilse bir hayli hastalığa davetiye çıkarıyor. Ehemmiyetli olan nokta kıyafet tercihi yaparken yaftasında bulunan içeriği hakimiyet ederek ona uygun seçim yapmak olacaktır. Peki sıhhatimizi tehdit eden bu kimyeviler nelerdir? İşte elbise tercihimizi etkileyecek o kimyeviler…
KANSERE NEDEN OLUYOR
Tekstil şirketlerine beynelmilel standartlara uygun çözümler sunan BMS Kimya Genel Müdürü Metin Özer,kıyafetlerimizdeki mülakatlı kimyevilere neden dikkat etmemiz gerektiği mevzusunda şu bilgileri verdi:
“Kıyafetlerdeki zehirli maddelerin doğrudan sıhhat meseleleri ile ilişkisini gösteren kesin kanıt bulmak efor olsa da çalışmalar rahatsız edici neticeler göstermektedir. Kıyafetlerdeki bazı kimyevilerin farelerde kansere neden olduğu, bu kimyevilerle tam gün çalışan emekçilerde kansere neden olabildiği ve yüksek konsantrasyonlarda hasar verici olabildiği gösterilmiştir. Kısa vadede bu kimyeviler alerjik tepkin ve tahrişe de yol açabilmektedir.
Bu belirtiler, en hoşlandığınız tişörtünüzün sizi kanser yapacağı anlamına gelmese de neden elbiselerde bu malzemelerin kullanılmasına gerek dinlendiğini merak etmemiz için yeterlidir. Misalin, elbiselerde buruşmazlık apresi olarak kullanılan formaldehit, göz ve burunda tahrişe ve tende alerjik tepkinlere yol açmaktadır.
PEKİ TÜM BU ZEHİRLİ MADDELER NELERDİR VE HANGİ KUMAŞLARDA BULUNUR?
Akrilik kumaşlarda CDC denilen dimetilformamid bulunur. Tene doğrudan teması karaciğer zararına ve sıhhat üzerinde başka yan tesirlere yol açmaktadır. Bu tesirler, akrilik kumaş yapımında çalışan emekçilerin ürettikleri kumaşa değerken gözetici giysiler giymesini de açıklar.
Azo boyalar elbiseleri, ten ve kumaşları renklendirmek için çok yaygın kullanılan boyalardır. Bu boyalar, kumpaslı olarak buna maruz kalan boya fabrika emekçileri arasında mesane kanseri tehlikesini artıran amin – amonyaktan elde edilen bir bileşen – salgılar. Bu boyanın değil, natürel boyaların kullanıldığı mahsuller seçim edilmelidir.
HAZIR GİYİM MAHSULÜNDE KULLANILMAKTA
Ftalatlar pek çok hazır giyim mahsulünde kullanılmaktadır. Özellikle DEHP ve DNO ve kimi zaman da BBP bunları kıyafet yaftasında büyük olasılıkla görmeyeceksiniz, bu sebeple bu kısaltmaları andırmanıza gerek yok. Bunlar, plastik yağmurluklar, yapay ten ve su geçirmeyen elbiselerde kullanılmaktadır. Ftalatlar, iç salgı bezlerini baskılarlar ve erkek kemirgenlerde faize faaliyetleri üstünde negatif tesiri görülmüştür. Beynelmilel Kanser Araştırma Ajansı IARC ftalatların insanda kansere yol açıp açmadığını ortaya koymamıştır.
Nanosilver, elbiselerde bakterilerin neden olduğu kokuları yasaklamak için kullanılan antibakteriyel bir maddedir. Laboratuvar fareleri ile yapılan ilk çalışmalar, gümüş nano partiküllerin beyne erişebildiğini ve zamanla beyin hücrelerinin vefatına yol açabileceğini göstermektedir. Bebeklerin nanosilver kapsayan elbiseleri kemirmesi durumunda hasarlı ölçüde maruz kalma ihtimali için tehlike değerlendirmesi yapılabilir. Fakat bunun tüm hadiseler için geçerli olup olmayacağı ve hasar verecek seviyede maruz kalmanın ne demek olduğu mevzusunda bir araya gelen bilgiler bütün anlamıyla test edilmemiştir.
KANSER TEHLİKESİNİ ARTIRIYOR
Statik mukavemetli, leke yakalamaz, alev geciktirici ya da buruşmaz diye tanıtılan her ürüngenellikle formaldehit, teflon gibi ferflorinat kimyeviler PFC, nonilfenol etoksilatlar NPE ve nonilfenoller NP ya da triklosan kapsıyor olmalıdır. NPE ve NP ten tarafından absorbe edilebilir ve her ne kadar insanlar üzerindeki çalışmalardan henüz netice alınmadıysa da kemirgenlerin faize sıhhati ve gelişimi üzerindeki tesirleri gözlemlenmiştir. Triklosana maruz kalan fabrika emekçileriyle yapılan çalışmalar, bu maddeye kumpaslı olarak maruz kalmanın, kanser tehlikesini artırmaya tesiri olabileceği ileri sürülmektedir. Bununla beraber Mayo Clinic, bu mahsulü yasaklamak için kanıtların yeterli olmadığını söylemektedir.
PEKİ NE GİYELİM?
İstinaden giyebileceğiniz, içinde hasarlı hiçbir şey bulunmayan pek çok kumaş bulunmaktadır.
Bunlar; pamuklu, ipekli, organik yün, kenevir, alpaka, angora, deve tüyü, kaşmir, moher, keten, rami ve saluyottur. Kimyeviler bu natürel kumaşlarda da kullanılıyor olsa da daha az tesadüfülmektedir. Ayrıca daha az tahrip eden kumaşları seçim etmek, maliyetten ödün vermek gerektiği anlamına gelmemektedir. Niteliği değil, maliyeti eksiltme yolunda çok başarılı işler yapan pek çok marka bulunmaktadır. Size vereceğimiz en iyi nasihat, elbiselerin yaftalarını daha dikkatli okuyarak başlamak olacaktır.