Deprem Anında Telefonlar Neden Çekmedi ? İşte Cevabı
- İstanbul’da gerçekleşen 5.8 büyüklüğündeki deprem oldukça kritik ‘bir sınavı’ da beraberinde getirdi.
- Deprem anında Türkiye’deki üç büyük GSM operatörü de çökerken insanlar iletişim için yalnızca WhatsApp, Viber gibi uygulamaları kullanabildi.
- Deprem anında GSM operatörlerinin ‘neden çöktüğünü’ Siber Güvenlik Uzmanı Ali Keskin’e sorduk.
İstanbul’da beklenen ‘büyük deprem’ öncesi önemli provalardan biri olarak nitelendirilebilecek sarsıntı, 5.8’lik şiddetiyle salladı. 5.8’lik şiddete ve görece az sayılabilecek süreye rağmen çok sayıda insanı tedirginliğe sevk edebilen deprem, ardında büyük kayıplar bırakmamış olsa da ‘kötü bir sınav’ bıraktığından bahsedebiliriz. Depremin gerçekleşmesiyle birlikte çok sayıda insanın ‘telefonlarına sarılması’ GSM operatörlerinin ‘yetersizliğini’ gözler önüne serdi.
Türkiye’de aktif biçimde milyonlarca kullanıcıyı kendine bağlamayı başaran GSM operatörleri bir anda çökerek arama yapmayı imkansız hale getirdi. İnsanların yakınlarıyla iletişim kurabilmek için yalnızca sosyal medya platformları ve internet üzerinden mesajlaşmaya imkan sağlayan mesajlaşma ağlarına mahkum kaldığı anlarda GSM operatörleri çok sayıda vatandaş için ‘can sıkıcı’ bir çalışmama durumuna sürüklendi.
‘Yüzde 25-30’luk kısım planlama dahilinde!’
GSM operatörlerinin neden çalışmadığı sorusu sosyal medyada en çok konuşulanlar listesine girerken bu önemli sınavdaki son durumu ve ‘neden çalışmıyorlar?’ sorusunu Siber Güvenlik Uzmanı Ali Keskin’e sorduk:
İstanbul’da özellikle çevre illerin de hissettiği 5.8 şiddetinde bir deprem gerçekleşti. Bu deprem sonrasında birçok GSM operatörü şebekeleri çekmedi. Tabi bunun temelinde ‘Cell’ bağlantısı yer alıyor. Yani hücre adı verilen mantıkla çalışıyor. Her bir hücre baz istanyonları arasına kuruluyor ve bu alanda yer alan kullanıcı görüşme yapabiliyor. Şebekelerin kurulma mantığı aynı anda abone sayısı belli bir oranın görüşme yapacağı mantığının üzerine kuruluyor. Karmaşık bir hesap olsa da kabaca her bir operatör abone sayısının yüzde 25-30’unun aynı anda görüşme yapacağını öngörerek bir altyapı kuruluyor. Yani bizim ülkemizdeki şebeke bağlantıları da bu şekilde yapıldığı için maalesef yoğunluktan dolayı şebekeler çöküyor.
şeklinde Ali Keskin tarafından açıklanan süreç, GSM operatörlerinin belli bir kullanıcı sayısı sınırına sahip olmasındaki mantıksızlığı gözler önüne sererken olası bir büyük deprem için bu sınırın artırılması gerekliliğini de belirgin hale getirdi.